نمایش «خانات» در بخش نویسندگی و کارگردانی نمایش برگزیده نخستین جشنواره تئاتر فجر شد. حضور این کارگردان یادآور قدرت تئاتر شهرستان در سال‌های ابتدایی دهه 60 محسوب می‌شود.
این کارگردان شهرستانی از ابتدای دهه 50 و با نگارش نمایشنامه‌های از دریچه‌ها، عصمت، ایاس، سایه‌های بلند و... که توسط داریوش ارجمند در خراسان روی صحنه رفتند کار خود را آغاز کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا به حال بیش از 20 نمایشنامه نوشته و در تالار‌های حرفه‌ای تهران روی صحنه برده است. گلارکتّه، خانات، مظلوم پنجم، شنا در آتش، یخبندان، دانگ هفتم، عشیق، بازینامه باستان، آیه‌های غربت، تراژدی تردید، من، برتولت برشت، دعوت به ضیافت چای، ما همه اهل یک محله‌ایم، نبرد رستم و سهراب، مشق نور، از این ماز عبورم دهید و... در پرونده کارگردانی او دیده می‌شود.
صابری تا‌کنون در 3 دوره اول، دوم و دوازدهم جشنواره تئاتر فجر جوایز نویسندگی، کارگردانی و طراحی را به‌دست آورده است. او درجشنواره تئاتر فجر امسال نیز با نمایش خون رقصه در بخش مهمان حضورخواهد داشت. در مجال کوتاهی با این نویسنده و کارگردان تئاتر که یکی از فعال‌ترین کارگردانان تئاتر خراسان نیز به شمار می‌رود به گفت‌وگو نشستیم.
- از بطن مخالفت‌هایی که ابتدای انقلاب با تئاتر وجود داشت جشنواره‌ای متولد شد که توانست خودش را یکی از بزرگ‌ترین جشنواره‌های منطقه معرفی کند. آیا این چشم‌انداز از همان آغاز وجود داشت؟
طبیعی است که وقتی انقلاب شد، تمامی نهادهای فرهنگی و اجتماعی برای دوره‌ای دو - سه ساله منتظر بودند که تعریف انقلاب درخصوص ادامه مسیرشان را دریافت کنند. همین اتفاق یک دوره فترت را در تئاتر شکل داد. هنرمندان نمی‌دانستند که هدف چیست و چه چشم‌اندازی برای آنها در این شرایط وجود خواهد داشت. در این دوره بود که سخنان و جملات کوتاه از سوی امام دلگرم‌کننده بود و به‌عنوان پیش فرض درنظرگرفته می‌شد. آن جمله امام که «تئاتر منبر است حتی فراتر از منبر» را به یاد دارید؟ همین جملات در کنار نیرو و اشتیاقی که در بچه‌های تئاتر بود، نخستین دوره جشنواره تئاتر فجر را شکل داد. به همین دلیل است که فجر را یک حرکت به سمت چشم‌انداز و آرمان‌های بزرگ انقلاب می‌دانم.
- چه شرایطی در تئاتر مشهد وجود داشت که در آن سال‌ها یک تئاتر موفق را رقم زد؟
حیات مجدد تئاتر دغدغه همه بچه‌های تئاتر در سراسر کشور بود ولی در مشهد توانستیم برای آنکه تلاش‌هایمان ابتر نماند دور هم جمع شویم و نمایشی را در آن دوره فترت آماده کنیم. تئاتر گلارکته عنوان نمایشی بود که در آن دوره کارکردم و باید آن را پیش درآمدی بر خانات محسوب کرد. همان سال گلارکته ضبط و از شبکه یک تلویزیون هم پخش شد که مورد تشویق هم قرار گرفت.
- تئاتر مشهد می‌توانست آن سال‌ها بدون مشکل و مخالفت تمرین کند؟
دشواری‌های زیادی وجود داشت. آن سال برخی از بچه‌های شهرستان موفقیت این دو نمایش را با شعار مرگ بر تکنیک آمریکایی آلوده کردند. مضمون و محتوای ملی نمایش که با سیستمی که به تئاتر ایرانی متصل است کار شده بود، مورد اتهام قرار می‌گرفت تا اینکه در اختتامیه جشنواره تئاتر فجر همین ویژگی‌ها آن را به مفهوم مطلق، برترین تئاتر آن سال کرد. مظلوم پنجم هم که با همان تکنیک تئاتر اپیک کار شد در سال بعد مورد توجه قرار گرفت اما در سومین دوره گفتند که تو نیا! چند سال بعد به‌عنوان عضو شورای داوری فجر فعالیت کردم.
- امروز چقدر با چشم‌انداز تئاتر فجر فاصله می‌بینید؟
تئاتر فجر در این سال‌ها به‌‌رغم مدیران و دبیران مختلف، یک هدف مشخص داشته که اعتلای تئاتر بوده است. اما تئاتر ما دولتی است و همیشه خلاقیت‌ها و کیفیت‌ها، قائم به ذات سیاست‌های مدیران وقت بوده و طی30 دوره آن با سلیقه‌های مختلفی نیز اداره شده است. این چندگانگی به تئاتر لطمه زده است. ای کاش از تعدد مدیران کاسته می‌شد و بیشتر به هدف می‌پرداختند.
- به کدام یک از اهداف جشنواره کمتر توجه شده؟
این جشنواره هنوز نتوانسته چند نمایشنامه‌نویس برتر معرفی کند. به یاد داشته باشید که اینجا فرصتی برای عرضه هنرمندان جوان است. از سوی دیگر بی‌توجهی به تئاتر شهرستان که بخش عمده‌ای از بدنه تئاتر ایران را تشکیل می‌دهد ادامه دارد. هنرمندان شهرستان از دیدن تمامی کارهایی که در جشنواره شرکت کرده‌اند محرومند و حضورشان به روزهای اجرایی که دارند محدود می‌شود. معتقدم این جشنواره می‌توانست تئاتر را در زمینه‌های مختلف نهادینه کند اما هنوز به این هدف نرسیده است.
- کدام دوره از جشنواره را بهترین دوره آن می‌دانید؟
علی منتظری را هر جا که هست خدا حفظ کند که خدمات شایانی به تئاتر کرد! در سال‌هایی که پریشان احوالی بین بچه‌های تئاتر وجود داشت و خلاقیت‌ها خام و نپخته بود، سعی کرد به این فضا انضباط ببخشد. دوره‌هایی که علی منتظری بود دوره‌های خوبی شدند. جشنواره منظم و همه چیز درست بود. هزینه‌ها به عدالت تقسیم می‌شد و همه شرکت‌کنندگان تا پایان جشنواره کارها را می‌دیدند. دوره دوازدهم را هم که حسین فرخی دبیر بود می‌شود به لحاظ نظم و تبلیغات دوره پرباری دانست.
